Een halfsteens verband is gemakkelijk te herkennen: je ziet van alle stenen alleen de 
        
strek. 
        Er steken dus geen stenen in de diepte van de muur, want dan zou je ook 
        
koppen 
        zien. 
        Daarom kun je ervan uitgaan dat deze muur maar een halve 
        
baksteen 
        dik is. 
        Eigenlijk kan alleen een simpel muurtje, dat weinig hoeft te dragen, halfsteens opgetrokken worden. 
        Gewone oude gevels zijn minstens steens (dus één steenlengte dik), 
        anderhalfsteens of meer. En dan kom je bij andere 
        
metselverbanden. 
        Maar pas op wanneer je halfsteens verband ziet: achter die halve steen kan 
        wel nog een tweede muur zitten. Bij een 
        
spouwmuur 
        is dat het geval. 
        De spouwmuur, die een hele verbetering was van de 
        
isolatiewaarde 
        van de muur, komt pas in zwang in het begin van de 20e eeuw. Het metselverband helpt 
        hier dus bij het dateren.
        
        Nog een waarschuwing. Omdat een gevel in halfsteens verband op het oog een 
        muurtje van niks lijkt, kiezen architecten nogal eens voor een 'nepverband'. 
        Door af en toe een steen doormidden te slaan en daarvan de 
        kop in het gevelvlak te verwerken, wekken ze met hun in schijn 
        
kruis- 
         of 
noors verband 
         de indruk dat het 
        
metselwerk 
        dikker (en ouder) is dan het is.
        Ook wanneer een baksteengevel in feite de bekleding is van een 
        
houten huis, 
        voldoet een halfsteensmuur. Dat geldt ook voor 
        betonbouw 
        met nostalgische bekleding.
        
        
        
          Tekst: Jean Penders, 06-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Foto: Jean Penders